Ostuda (inaczej melanodermia) to stan chorobowy, który charakteryzuje się występowaniem plam na twarzy bez objawów zapalenia, w szczególności na policzkach, czole, karku i w okolicach górnej wargi. Przydatne okaże się leczenie ostudy laserem, ponieważ plamy mocno odznaczają się od zdrowej skóry, są zazwyczaj ciemnobrązowe i symetryczne. Występują przeważnie u kobiet po 30. roku życia. Przyczyny ich występowania nie są jeszcze do końca znane. Są to głównie:
ciąża
menopauza
zaburzenia miesiączkowania
stosowanie doustnych leków antykoncepcyjnych
stan zapalenia przydatków
przewlekłe choroby wątroby
stan wyniszczenia organizmu
stosowanie niektórych substancji i kosmetyków
zbytnia ekspozycja na promienie słoneczne
Czasem zdarza się, że ostuda ustępuje samoistnie. Jeśli jednak się tak nie stanie, można usunąć plamy laserem, podobnie jak piegi czy inne przebarwienia typu plamy posłoneczne. W tym celu stosuje się niskoprzepływowy laser. Jego światło jest pochłaniane przez melaninę, pigment zawarty w skórze, z nadmiaru którego zbudowane są plamy ostudy. Energia świetlna powoduje podgrzanie barwnika i jego zniszczenie temperaturą. Promień lasera jest na tyle „inteligentny”, że potrafi rozpoznać, który barwnik należy zniszczyć – pomaga w tym też dobranie odpowiedniej długości wiązki.
Najczęściej używanymi laserami, ze względu na swoją wysoką skuteczność, to laser IPL, Ng:Yag (neodymowo:jagowy) oraz rubinowy.
Osoby, które dotknął problem rozstępów doskonale wiedzą, jak uciążliwe mogą być próby ich pozbycia się. Kuracje kremami i cudownymi specyfikami, jeśli już przynoszą poprawę, to zazwyczaj na krótką metę i nie do końca działają tak, jakbyśmy sobie tego życzyli. Kosmetyki, nie dość, że pochłaniają dużo pieniędzy, bo do tanich nie należą, to dodatkowo wymagają pewnej dozy samozaparcia, bowiem przy ich stosowaniu ważna jest regularność i dokładność. Nie każda osoba ma na tyle zapału lub chociażby czasu, aby codziennie poświęcać kilkadziesiąt minut na dokładne stosowanie preparatów.
Sposoby leczenia rozstępów
peeling chemiczny lub mechaniczny, czyli złuszczanie wierzchniej warstwy naskórka. Peeling spłyca rozstępy poprzez ich starcie, niestety, nawet wielokrotne powtórzenie zabiegu nie przynosi znacznych i na tyle widocznych rezultatów, aby zadowolić pacjenta;
dermabrazja mechaniczna – polega na tym samym co peeling, z tą różnicą, że przenika w głębsze warstwy skóry, dzięki czemu jest w stanie „zetrzeć” więcej warstw rozstępów;
przeszczep skóry – polega na pobraniu kawałka skóry z miejsca, w którym nie występują rozstępy i przeszczepieniu go w chore miejsce. Jest to operacja wykonywana wyłącznie chirurgicznie, trzeba liczyć się z możliwością powstania blizn, z bólem pooperacyjnym i chociażby minimalnym okresem rekonwalescencji.
Jak widać, metody te nie do końca są skuteczne, a jeśli są, to wymagają dużego poświęcenia ze strony pacjenta (przeszczep skóry). Mimo wszystko, istnieje sposób na to, aby pozbyć się rozstępów skutecznie i prawie w 100% – nie kosmetykami ani żadnymi zastrzykami i nie do końca operacyjnie. Jest to laserowe usuwanie rozstępów.
Sposoby leczenia rozstępów – technika laserowa
Istnieje kilka rodzajów laserów, używanych do usuwania rozstępów. Wyróżniamy wśród nich między innymi:
laser CO2 – podobnie jak erbowo-yagowy, służy do ścianania warstw skóry, jednak zabieg przebiega bezkrwawo;
laser Nd-Yag – działa na skórę odmładzająco, niestety, jego efektem jest tylko zmniejszenie zaczerwienienia rozstępów.
Urządzenie najnowszej generacji, czyli laser IPL RF, pozwala na korygację rozstępów i jak najlepsze ich pozbycie się, jest przystosowany do regeneracji i odmładzania skóry. Laser emituje energię świetlną, która doprowadza do odparowania warstw rozstępów i je podgrzewa, aby ponownie można było wymodelować skórę. Dodatkowo, laser działa wyrównująco na koloryt uszkodzonej skóry.
Aby mieć pewność, że zabieg się uda i nie pozostaną po nim przeoczone rozstępy, należy wykonać średnio od 4 do 8 zabiegów w odstępach od 6 do 12 tygodni.
Leczenie laserowe rozstępów – po zabiegu
Bezpośrednio po zabiegu może pojawić się obrzęk w leczonym miejscu, lekkie zaczerwienienie, szczypanie i inne dolegliwości, jednak powinny one minąć w ciągu 4 godzin. Dłużej po zabiegu, to jest średnio 12 – 24 godziny w miejscu naświetlanym laserem powinny pojawić się strupki, które same odpadną maksymalnie po 3 tygodniach. Należy pamiętać, że nie wolno tych strupków zdrapywać – wtedy, w miejsce wyleczonych rozstępów możemy nabawić się blizn.
Niektóre gabinety w swojej ofercie proponują zabiegi laserowego pozbywania się rozstępów poprzez zastosowanie tzw. metody skojarzonej, czyli połączonego działania laserów kilku rodzajów i masażu. Najczęściej jest to połączenie lasera Nd-Yag, diodowego i IPL RF.
Problem rozstępów dotyczy znacznej ilości osób, niekoniecznie kobiet, chociaż to je najczęściej dotyka ta przypadłość. Rozstępy powstają w wyniku upośledzenia komórek odpowiedzialnych za produkcję kolagenu i elastyny. Bez nich skóra traci elastyczność, jest mniej sprężysta i jędrna. Jeśli prowadzi się nieodpowiedni tryb życia i/lub ma skłonności, istnieje duże prawdopodobieństwo, że wcześniej czy później na skórze pojawią się równoległe, wrzecionowate pasma pomarszczonej skóry.
Początkowo rozstępy są nabrzmiałe i czerwone, czerwono-bordowe lub z niebieskawym odcieniem, leżą równolegle. Mogą pojawić się bez żadnych objawów, czasami towarzyszy im swędzenie lub pieczenie. W tej fazie, o ile odpowiednio wcześnie rozpocznie się leczenie, szanse na pozbycie się ich są wysokie. Jeśli je zaniedbamy, przejdą w drugą fazę, pozornego wyleczenia i regeneracji skóry. Pasma ulegają zmniejszeniu i stają się jaśniejsze. Skóra próbuje odzyskać swoje poprzednie właściwości, naprawić zerwane włókna kolagenu i elastyny. Ponieważ nie ma już takiej możliwości, w rezultacie na skórze widoczne pozostaną białe prążki, wyczuwalne przy dotyku. Niezależnie od tego, czy są bardziej czy mniej widoczne, jeśli przystąpimy do leczenia na tym etapie, szanse na pozbycie się rozstępów są marne. Można je lekko ukryć, stosując różnego rodzaju kremy, ale nie uda się nam doprowadzić skóry do takiego stanu, jaki był przed ich pojawieniem.
Rozstępy występują w różnych miejscach na ciele, w zależności od płci. Niestety, nawet dwa razy częściej niż u mężczyzn rozstępy pojawiają się u pań, i to w każdym wieku – niezależnie czy jest się nastolatką, czy kobietą dojrzałą. Są to najczęściej biodra, piersi i uda, natomiast u mężczyzn okolica lędźwiowo – krzyżowa i obręcz barkowa u sportowców. Ważny jest fakt, że rozstępy generalnie pojawiają się po obu stronach ciała, prawie w każdym miejscu oprócz twarzy, rąk i stóp.
Predyspozycjami do pojawienia się rozstępów są:
zbytnia otyłość
predyspozycje genetyczne – występuje pewne prawdopodobieństwo, że jeśli matka ma rozstępy to również u córki wystąpią
okres dojrzewania
ciąża
menopauza
ćwiczenia kulturystyczne
częste wahania wagi (uwaga! rozstępy mogą pojawić się także podczas nagłego, intensywnego odchudzania)
przyjmowanie leków steroidowych
Dlaczego i jak powstają rozstępy? Powodów może być kilka, np. zwiększony poziom kortyzolu, hormonu, który upośledza włókna kolagenu i elastyny. Podczas nadmiernego rozciągania się skóry (ciąża, przybieranie na wadze, szybkie rośnięcie podczas dojrzewania) dochodzi do zerwania włókien, które tworzą sieć i w wyniku tego powstają rozstępy. Innym powodem może być zwiększony poziom estrogenów, np. w czasie ciąży czy stosowanie antykoncepcji hormonalnej lub niewłaściwa dieta uboga w składniki odżywcze.
Metody pozbywania się rozstępów są różne – od stosowania kosmetyków, przez peelingi chemiczne, dermabrazję, po zabiegi operacyjne i laserowe. Każdy z tych sposobów ma swoje zalety i wady, które postaramy się Państwu przybliżyć.
Laser IPL – czyli impulsywne źródło światła, to działające kompleksowo urządzenie zaliczane do rodziny laserów, chociaż nie jest laserem w tradycyjnym tego słowa znaczeniu. Emituje co prawda wiązkę promieni świetlnych, które nie są jednak spójne i jednolite, ale rozproszone i o różnej długości. Dzięki tej najnowszej technologii wiązki światła mogą docierać na różne głębokości naszej skóry i działać wielokierunkowo, z jednej strony stymulować produkcję kolagenu, z drugiej – likwidować wszelkie plamki, włoski, zmarszczki i zaczerwienienia.
Przy użyciu lasera IPL podczas usuwania „pajączków na skórze” należy wykonać zazwyczaj kilka zabiegów, chociaż efekty są już widoczne po pierwszej dawce światła. Zabiegi mogą być w pewnym stopniu bolesne, chociaż jest to w dużej mierze uzależnione od progu bólu pacjenta. Jedne osoby mogą odczuwać tylko delikatne pieczenie na skórze, inne natomiast mogą odnieść wrażenie przykładania żelazka do twarzy.
Laser IPL, używany w depilacji, ma działanie trochę inne od np. lasera Light Sheer. Nie likwiduje mieszków włosowych, tylko powoduje w nich zmiany, usypiając wzrost włosów. Zabieg „depilacji” włosów laserem IPL usypia włosy na pewien okres czasu, po czym zaczynają one ponownie odrastać. Z tego powodu cena jest niższa niż w przypadku innych laserów, ale nie gwarantuje skuteczności, która będzie trwała przez całe życie.
Laser IPL używa się w fotoodmładzaniu:
usuwa zmarszczki
pobudza skórę do produkcji kolagenu, dzięki czemu staje się bardziej elastyczna i sprężysta
zmniejsza rozszerzone pory
usuwa wszelkie przebarwienia na skórze (plamy, piegi)
Pierwszymi laserami wykorzystywanymi do epilacji były lasery rubinowe, obecnie niestosowane, ponieważ powodowały znaczny ból pacjentom. Skuteczne dla owłosienia w okolicach twarzy, tylko na włosy ciemne przy jasnej karnacji, gdyż ciemna dość znacznie utrudnia zabieg. Ich długość fali to 695 nm, energia stosowana od 10 do 60 J/cm², czas trwania impulsu od 0,5 do 22 ms, średnica promienia laserowego na skórze 4 x 10 mm.
Rodzaje laserów standardowych i nietypowych stosowanych do depilacji wraz z ich krótką charakterystyką:
lasery aleksandrytowe – przy odpowiednio dobranych parametrach nie wymagają znieczulenia, skutecznie usuwają włosy ciemne albo jaśniejsze. Ciemna karnacja skóry obniża skuteczność zabiegu lub go uniemożliwia. Długość fali 755 nm, energia stosowana od 25 do 40 J/cm², czas trwania impulsu od 2 do 20 ms, średnica promienia laserowego na skórze 5 x 10 mm;
lasery Nd:YAG – dają dobry efekt dla włosów jasnych, gorszy przy ciemniejszych, za to skuteczne również przy ciemnej karnacji. Długość fali 1064 nm, energia stosowana od 2,5 do 40 J/cm², czas trwania impulsu od 15 do 50 ms, średnica promienia laserowego na skórze 7 mm;
lasery diodowe – dobry efekt przy ciemnych włosach, dużo oferowanych urządzeń. Ze względu na zbyt małą energię i długi impuls pracują znacznie wolniej od aleksandrytowego, są również trochę bolesne w zastosowaniu. Długość fali 810 nm, energia stosowana od 40 do 60 J/cm², czas trwania impulsu od 30 do 100 ms, średnica promienia laserowego na skórze 9 x 9 mm lub 12 x12mm;
laser diodowy 940 nm – oferowany tylko przez jedną firmę w wersji dla dermatologii, z krótkimi czasami impulsów – dobry efekt zarówno przy ciemnych, jak i jasnych włosach, zabieg możliwy również u osób o ciemniejszej karnacji;
laser IPL – czyli impulsywne źródło światła, to działające kompleksowo urządzenie zaliczane do rodziny laserów, chociaż nie jest laserem w tradycyjnym tego słowa znaczeniu. Emituje co prawda wiązkę promieni świetlnych, które nie są jednak spójne i jednolite, ale rozproszone i o różnej długości. Dzięki tej najnowszej technologii wiązki światła mogą docierać na różne głębokości naszej skóry i działać wielokierunkowo, z jednej strony stymulować produkcję kolagenu, z drugiej – likwidować wszelkie plamki, włoski, zmarszczki i zaczerwienienia. W zależności od producenta długość fali wynosi od 540 do 650 nm;
laser diodowy z radiacją (technologia ELOS – Electro-Optical Synergy) – łączy energię światła z energią prądu RF. Wprowadzenie przepływu prądu RF ma na celu wzmocnienie efektu działania światła laserowego. Przepływ prądu RF nie zależy od zawartości melaniny w skórze, dlatego metoda ta może być bez żadnych zagrożeń aplikowana do wszystkich typów skóry. Oprócz zastosowania przepływu prądu RF, ELOS ma wbudowany system ciągłego monitorowania temperatury skóry (Active Dermal Monitoring™), który automatycznie przerywa impuls prądu i światła po przekroczeniu bezpiecznego poziomu. Podczas zabiegu skóra jest schładzana przez głowicę urządzenia, chroniąc w ten sposób naskórek przed przegrzaniem. Impuls światła emitowany z urządzenia podgrzewa łodygę włosa, która następnie oddaje światło do mieszka włosowego. Prąd przepływa przez skórę wykorzystując różnicę w oporze tkanki i w efekcie dogrzewa mieszek włosowy, trwale go usuwając.
