Laserowe chirurgiczne wydłużanie koron klinicznych powinno się wbrew pozorom wykonywać dość często. Badania wskazują jednak, iż lekarze stosują go zbyt rzadko rzadko, mimo wielu medycznych wskazań do jego wykonania, np. jeśli korony kliniczne są zbyt krótkie (zbyt dużo dziąsła, zbyt mało zęba) i nie dają dostatecznej retencji uzupełnień. Dlaczego więc ten zabieg przeprowadzany jest tak niechętnie? Odpowiedź jest prosta: tradycyjne metody z użyciem skalpela, frezu do kości, igieł oraz nici nie są ani proste, ani bezbolesne, a tym bardziej bezpieczne. Ponadto odsuwają w czasie wykonanie zabiegu docelowego, gdyż trzeba odczekać nawet do kilku tygodni, zanim „operowane” tkanki wygoją się. Dlatego wielu lekarzy i pacjentów godzi się na leczenie uzupełnień przy krótkich koronach klinicznych, i tym samym ryzykują problemami czynnościowymi i estetycznymi. Jednak istnieje już możliwość rozwiązania tego problemu w sposób szybki, bezbolesny i co najważniejsze bezpieczny – użycie lasera stomatologicznego znacznie skraca czas gojenia się ran i nie powoduje powikłań.
Jak wygląda laserowy zabieg wydłużania koron klinicznych?
Najpierw lekarz ustala, jak dużo tkanek należy usunąć oraz jaka jest odległość grzbietu kości do powierzchni dziąsła. Ocenia się to przy zastosowaniu sondy periodontologicznej w znieczuleniu miejscowym. Po wykonaniu takiego pomiaru, należy zaznaczyć tkanki wskazane do usunięcia. Po tym lekarz może rozpocząć usuwanie tkanek miękkich. Zaraz po wymodelowaniu dziąsła można przejść do ablacji kości – po usunięciu ok. 2,5 mm kości, uzyskuję się odpowiednią podstawę do ustalenia nowej szerokości biologicznej. Ablacja przy użyciu lasera erbowego nie powoduje uszkodzeń termicznych tkanki i nie ogranicza widoczności. Podczas zabiegu kontrolę ablacji kości umożliwia sonda periodontologiczna. Po upływie tygodnia nie ma już śladu po przebytym zabiegu. Gojenie przebiega szybko, bez powikłań i obrzęku, nie występuje również bliznowacenie.
Zalecenia
Jeżeli lekarz zaleci, można profilaktycznie, w dniu zabiegu, sięgnąć po środek przeciwbólowy, w innym przypadku nie ma takiej potrzeby. Przez 4 dni od zabiegu nie należy szczotkować zębów i dziąseł w miejscu zastosowania zabiegu wydłużania koron klinicznych. Najlepiej jest przez ten okres stosować jedynie płyn do płukania jamy ustnej. Całkowite wygojenie powinno nastąpić w ciągu 3 tygodni od zabiegu, jednak okres ten zmniejsza się w przypadku obszaru zębów trzonowych.
Korzyści
Korzyści jakie niesie ze sobą zastosowanie lasera stomatologicznego w tego rodzaju zabiegach są nieocenione. Unika się czasochłonnego leczenia, krwawienia związanego z cięciem i szyciem dziąseł, nie powstają też blizny. Dla lekarza ważne jest, iż wykonanie kolejnych zaplanowanych zabiegów można rozpocząć dużo szybciej, a krótszy czas zabiegu powoduje, że pacjent nie musi zaburzać swego codziennego rytmu.
Mięśniaki (włókniaki lub włókniakomięśniaki) zalicza się do łagodnych rozrostów nowotworowych. Komórki mięśniowe z których zbudowana jest macica namnażają się nadmiernie w danym miejscu tego narządu. Powoduje to powstanie guza zwanego mięśniakiem. Nowotwór kojarzy się wszystkim z czymś niebezpiecznym, jednak mięśniaki mają charakter łagodnych rozrostów. Przypadki zezłośliwienia tego schorzenia są incydentalne, ponieważ zdarzają się w ok. 1% przypadków. Godna uwagi jest laserowa terapia mięśniaków macicy.
Przyczyny powstania mięśniaków nie są do końca znane. Większość teorii łączy ich etiologię z nierównowagą hormonalną organizmu, a dokładniej z nadmierną produkcją lub zwiększoną wrażliwością na estrogeny. Jest to całkiem prawdopodobna teoria zważywszy na fakt, że to schorzenie dotyka głównie kobiety w wieku rozrodczym (głównie pomiędzy 35, a 45 rokiem życia).
Mięśniaki mają kształt kulistych tworów umiejscowionych w macicy, bądź pod jej wewnętrzną wyściółką. Istnieją dwa rodzaje mięśniaków. Skierowane w stronę światła jamy macicy zwane są podśluzówkowymi. Mięśniaki pod otrzewną okrywającą macicę od zewnątrz –podsurowicówkowymi, a te wewnątrz jej ściany – śródściennymi. Mięśniaki niekiedy tworzą ruchome uszypułowane guzy mogące sugerować guzy jajników. Ich umiejscowienie wpływa zarówno na objawy jakie ze sobą niosą, jak i na formę leczenia.
Nie wszystkie kobiety, które mają mięśniaki macicy wymagają operacji. Wybór metody leczenia zależy od kilku czynników np: stopnia dolegliwości guzków, ich wielkości i lokalizacji, wieku pacjentki czy choćby od planów reprodukcyjnych. Często stosuje się tzw. postępowanie wyczekujące, które polega na odroczeniu leczenia. W okresie pomenopauzalnym choroba ta ma tendencję do samoistnego cofania się. Jednak w trakcie takiego postępowania kobieta musi regularnie odwiedzać lekarza, który będzie śledził zmiany, jakie zachodzą w organizmie kobiety.
Objawy mięśniaków macicy:
Poprzez podrażnienie błony śluzowej:
nieprawidłowe miesiączki (zbyt długie, obfite, obecność skrzepów)
krwawienia lub plamienia między miesiączkami
anemia
Poprzez ucisk na narządy sąsiednie:
ból
ucisk/rozpieranie
zaburzenia oddawania moczu (nokturia)
zaparcia
W zasadzie istnieje jedna, skuteczna metoda zapobiegania mięśniakom. Metodą tą jest histerektomia. Jest ona jednak bardzo poważnym zabiegiem operacyjnym i nie stosuje się jej w profilaktyce wystąpienia mięśniaków macicy. Aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia mięśniaków należy stosować tzw. profilaktykę nadwagi i otyłości. Polega ona na odpowiednim stylu życia, czyli na zbilansowanej diecie i na wysiłku fizycznym odpowiednim do wieku i współistniejących chorób. Niektórzy z badaczy upatrują przyczynę powstania w nieprawidłowym rozwoju narządów rozrodczych jeszcze w okresie płodowym.
Wykrycie mięśniaków badania:
przezpochwowe badanie ultrasonograficzne
przezpochwowa sonohisterografia
histeroskopia
tomografia komputerowa
tomografia rezonansu magnetycznego
Laserowa terapia mięśniaków macicy (Termoterapia laserowa) jest ciekawą alternatywą w zwalczaniu mięśniaków w stosunku do zabiegów chirurgicznych czy terapii farmakologicznej. Do zabiegu zostaje użyty laser LITT (Laser-Induced Interstitial Thermotherapy). Już w latach 80. zaczęto prowadzić badania nad zastosowaniem termoterapii w leczeniu mięśniaków. Początkowo skupiono się na dużych i głęboko osadzonych mięśniakach. Używano wtedy elektrod diatermicznych, jednak wraz z rozpowszechnieniem laserów terapeutycznych uznano lasery za skuteczniejsze źródło energii. Porównanie tych dwóch metod dowiodło, że stosowanie lasera do usuwania mięśniaków daje lepsze efekty i jest zdecydowanie bezpieczniejsze. Nie zaleca się stosowania laserowej terapii u pacjentek poniżej 40. roku życia, które nie wykazują chęci posiadania dzieci.
Podczas zabiegu wprowadza się za pomocą laparoskopu włókno laserowe do łożyska naczyniowego, które zaopatruje mięśniaka i doprowadza do jego koagulacji. Po zabiegu mięśniak znacznie się zmniejsza lub zanika całkowicie. Spowodowane jest to odcięciem dopływu krwi, które powoduje zanikanie żywych fragmentów mięśniaka.
Przerośnięte mięśniaki mogą powodować uczucie dyskomfortu z powodu ciągłych upławów i obfitych miesiączek. Co gorsze mogą one prowadzić do niepłodności. Po zabiegu przestają dokuczać dolegliwości bólowe oraz konieczność ciągłego chodzenia do toalety. Zmniejszają się bóle w okolicy miednicy małej, które były spowodowane wzrostem guza. Dzięki usunięciu mięśniaków macicy kobiety przestają odczuwać ból przy współżyciu płciowym.
Najważniejsze, aby w porę rozpoznać problem i wdrożyć właściwe postępowanie po dokładnym omówieniu możliwości ze swoim lekarzem ginekologiem.
Naczyniaki jamiste to różnie wyglądające zmiany, które powstały w wyniku rozszerzenia naczyń krwionośnych, a potem zasilane są przez dopływ krwi z tętnic. Zwykle obecne są już przy samych narodzinach, lecz po porodzie mogą zacząć szybko się powiększać. Przypadłość ta dotyka 5- 10% niemowląt i częściej dziewczynek niż chłopców. Bardziej narażone są też wcześniaki, niż dzieci urodzone w terminie. Jedną z metod jest Laserowe leczenie naczyniaków jamistych.
Naczyniaki mogą osiągać dość duże rozmiary i powodować widoczne zniekształcenia w miejscu, gdzie się pojawiają, a także mogą mieć wpływ na niektóre narządy wewnętrzne i drogi oddechowe. Naczyniaki jamiste zostały zakwalifikowane jako łagodne nowotwory, jednakże ich ignorowanie może nieść ze sobą ryzyko poważnych konsekwencji. Większość z nich jest jednak całkowicie niegroźna i nie leczy się ich do 7 roku życia dziecka. Jeżeli do tego czasu zmiana nie zniknie sama, wymagana jest konsultacja lekarska w celu podjęcia decyzji o usunięciu naczyniaka. Naczyniak jamisty, jeżeli nie zagraża prawidłowemu funkcjonowaniu organizmu, stanowi poważny defekt kosmetyczny i nawet kiedy zniknie sam, może pozostawić trwałe ślady w postaci blizny.
Naczyniaki jamiste – jak rozpoznać?
W przeciwieństwie do naczyniaków płaskich, mogą przybierać postać od blado-czerwonego do purpurowego guzka lub mieć kształt lekko wklęsłej, niebieskawej plamki o nieregularnych krawędziach. Z drugim przypadkiem mamy do czynienia kiedy zmiana znajduje się w głębszej warstwie skóry. Najczęściej pojawiają się na twarzy w okolicach oczu i czerwieni ust, w obrębie owłosionej skóry głowy i błon śluzowych, a czasem nawet na języku. 7 rok życia to górna granica, której występowanie naczyniaka jamistego nie powinno przekroczyć, jednakże mniejsze zmiany przeważnie znikają między 2 a 4 rokiem życia. Zwykle rosną one maksymalnie do 1 roku życia dziecka, potem ich wzrost zostaje zahamowany, a ostatecznie zaczynają się kurczyć i znikać. Jeżeli zmiany nie ustąpią samoistnie, wymagana jest interwencja chirurga.
Niewielkie naczyniaki jamiste u dziecka
Bardzo rozległy naczyniak jamisty u dziecka
Naczyniak jamisty w dotyku powinien być miękki, gdyż jest to łagodny nowotwór naczyń krwionośnych. W przypadku gdy jest twardy, gumowaty lub lekko zdrewniały, należy natychmiast skonsultować to z lekarzem, ponieważ istnieje spore prawdopodobieństwo, że jest to inny, groźniejszy typ nowotworu. Ostateczną diagnozę musi potwierdzić biopsja, czyli pobranie próbki tkanki i dokładne zbadanie jej.
Leczenie naczyniaków jamistych:
doustne przyjmowanie leków sterydowych;
doustne przyjmowanie propranololu – jest to metoda bardzo skuteczna, aczkolwiek póki co tylko eksperymentalna;
krioterapia – wymrażanie naczyniaków;
metoda chirurgiczna – operacyjne wycięcie naczyniaków;
leczenie laserowe.
Chirurgiczne próby leczenia głęboko umiejscowionych naczyniaków nie przynoszą zadowalających efektów. Laserowe leczenie naczyniaków jamistych wykonywane jest przy użyciu wysokoenergetycznego lasera. Wykonywane zabiegi są bezkontaktowe i przeprowadzane pod stałą kontrolą kliniczną, aby dobrze ocenić skuteczność leczenia, która stwierdzana jest na podstawie blednięcia zmiany chorobowej i zmniejszenia jej objętości. W leczeniu bardzo rozległych naczyniaków jamistych wymagane jest kilkukrotne powtórzenie zabiegu. Ze względu na uszkodzenie termiczne, proces gojenia przebiega powoli, aż do zamknięcia światła rozszerzonych naczyń krwionośnych.
Gradówka to przewlekłe zapalenie gruczołu tarczkowego. Najczęściej jest mylona z jęczmieniem, jednak w przeciwieństwie do niego nie boli. Powieka zaatakowana przez gradówkę jest zgrubiona i obrzęknięta, a po pewnym czasie, na skutek zalegania w niej treści zapalnej, powstaje niebolesny, twardy guzek. Zwykle objawy ustępują same i dochodzi do samowyleczenia, jednak w pewnych przypadkach przeprowadza się nawet interwencję chirurgiczną. Alternatywą również jest laserowe leczenie gradówki.
Kogo najczęściej dotyka gradówka?
osoby zarażone gronkowcem
osoby mające problemy z trądzikiem różowatym
osoby cierpiące na łojotokowe zapalenie skóry
dzieci z niewyrównanymi wadami wzroku
osoby ze słabą odpornością
Objawy gradówki:
podrażnienie oka
zgrubienie powieki
pojawienie się guzka
zaczerwienienie oka
zmiana ostrości wzroku
Kontakt z lekarzem jest niezbędny, jeśli wyżej wymienione objawy występują dłużej niż dwa tygodnie. Po tym czasie gradówka może przebić się do worka spojówkowego i wywołać poważne powikłania. Zaawansowany guzek najczęściej krwawi i osiąga dość spore rozmiary. Głębokie stadium gradówki przedstawia poniższe zdjęcie:
Jak uchronić się przed gradówką?
Osoby, które często padają ofiarami gradówki powinny szczególnie dbać o swoje powieki. W tym celu bardzo pomocne okazuje się przemywanie oczu wacikiem nasączonym ciepłą wodą.
Metody leczenia gradówki:
naturalne – przez stosowanie ciepłych okładów, które zmniejszają stan zapalny (kilka razy dziennie przez około 20 minut)
farmakologiczne – przez zakraplanie oczu kroplami z antybiotykami lub sterydami albo smarowanie specjalnymi maściami
chirurgiczne – polegające na nacięciu i wyłyżeczkowaniu gradówki (cały zabieg trwa około 8-15 minut)
Laserowe leczenie gradówki:
Ten sposób wykorzystuje się głównie przy leczeniu gradówki u małych dzieci, by zaoszczędzić im nieprzyjemnego zabiegu chirurgicznego. Laserowe niwelowanie gradówki upatruje swe podstawy w medycynie ludowej, która wykorzystuje do tego celu światło słoneczne. Technologia ta polega na wysyłaniu inteligentnego źródła światła, które działa w bardzo szerokim spektrum – w obrębie światła widzialnego i po części podczerwieni.
W leczeniu guzków tarczycy fotoablacja (fotokoagulacja, FAL) jest metodą stosowaną od niedawna. Dzięki fotoablacji duża część pacjentów nie musi być poddawana zabiegowi operacyjnemu, ponieważ stwarza ona alternatywę dla leczenia chirurgicznego. Dotyczy to szczególnie osób, u których operacja chirurgiczna jest niemożliwa, lub pacjent nie wyraża na nią zgody. Wszelkie możliwe badania wskazują, że fotoablacja laserowa łagodnych zmian ogniskowych tarczycy przynosi bardzo dobre rezultaty.
Zalety fotoablacji laserowej łagodnych zmian ogniskowych tarczycy:
możliwość zrezygnowania z zabiegu operacyjnego
pacjent nie potrzebuje dalszej hospitalizacji
metoda nie wymaga znieczulenia ogólnego
nowoczesność i wysoka skuteczność zabiegu
krótki czas rekonwalescencji
u pacjentów wymagających podawania radiojodu (I-131) pozwala zmniejszyć dawkę przyjmowanego izotopu zmniejszając niekorzystne następstwa terapii
Niestety nie każda osoba cierpiąca na zmiany ogniskowe tarczycy może być poddana temu zabiegowi. Fotoablacja laserowa wymaga starannej analizy wskazań oraz doboru pacjentów. Może zdarzyć się tak, że zabieg zakończy się całkowitym niepowodzeniem i nie przyniesie wymiernych korzyści.
Zabieg laserowy jest całkowicie bezbolesny, a co najważniejsze nie wymaga znieczulenia. Jest to o tyle istotne, że u części chorych znieczulenie ogólne stanowi poważny problem ze względu na schorzenia współistniejące. Fotoablację laserową możemy także zastosować w przypadku nadczynnych guzków tarczycy przed planowanym leczeniem radiojodem. Dzięki temu zmniejsza się aktywność i objętość guzka, a w konsekwencji ilość zastosowanego jodu promieniotwórczego maleje, co jest bardzo istotne dla pacjenta.
Po upłynięciu 2-3 miesięcy od zabiegu pacjent zostaje skierowany na ponowne badanie USG, które ma na celu ocenić miejsce, w którym występowały zmiany guzkowe. Jeżeli badanie wykaże istniejące guzki, należy rozważyć ich kolejne usunięcie. Pacjenci, u których nie wykryto żadnych zmian powinni kontrolować stan tarczycy raz na rok.
Schorzenie ginekologiczno-urologiczne charakteryzujące się nietrzymaniem moczu dotyczy głównie kobiet (aż do 60 % populacji). Jest ono bardzo poważne i co najgorsze, liczba dotkniętych tą przypadłością kobiet ciągle wzrasta. Jest to nie tylko problem medyczny, ale także społeczny. Wbrew powszechnej opinii, schorzenie to nie dotyczy tylko i wyłącznie starszych pań – faktycznie, częściej występuje u kobiet w podeszłym wieku, jednakże przypadłość ta może dotknąć również te młodsze. Nietrzymanie moczu to bardzo wstydliwa przypadłość. Często zdarza się, że pacjentki nie przyznają się do tego i nie podejmują też prób leczenia. Lekarze też, niestety, nie starają się pomóc, często ograniczając się tylko do posiewu i analizy moczu oraz przepisania leków przeciwzapalnych. U podłoża tego problemu leżą złożone przyczyny anatomiczne i funkcjonalne.
Czynniki predysponujące:
uwarunkowania genetyczne
płeć
rasa
czynniki anatomiczne
czynniki neurologiczne
czynniki urazowe
Czynniki wywołujące:
ciąża
wiek
Czynniki przyczyniające się:
wiek
leki
czynniki środowiskowe
otyłość
zaparcia
palenie papierosów
infekcje układu moczowego
choroby neurologiczne, np. udar, choroba Parkinsona
Postacie nietrzymania moczu:
wysiłkowe nietrzymanie moczu
naglące nietrzymanie moczu
nietrzymanie moczu o typie mieszanym
nietrzymanie moczu z przepełnienia
przejściowe nietrzymanie moczu
Wysiłkowe nietrzymanie moczu
Wysiłkowe nietrzymanie moczu występuje zazwyczaj, gdy wraz z kaszlem, kichaniem, ciężką pracą fizyczną, itp., pojawia się niewielki wyciek moczu bez uczucia parcia. Najczęstszym powodem są zaburzenia statyki pęcherza moczowego i połączenia pęcherzowo-cewkowego przy wzroście ciśnienia śródbrzusznego. Innymi słowy – mięśnie wiotczeją i tym samym powodują zmiany w prawidłowym położeniu pęcherza i cewki. Obniżony pęcherz tworzy z cewką kąt rozwarty zamiast ostrego i uniemożliwia szczelne zamknięcie zwieracza.
Pierwsze objawy:
częste oddawanie moczu w małych ilościach
parcie na pęcherz
wrażenie pełnego pęcherza zaraz po wyjściu z toalety
popuszczanie
Choroba ta często dotyczy także młodych mam, gdyż podczas porodu mogło dojść do uszkodzenia mięśni i więzadeł. Nie wolno lekceważyć pierwszych objawów, gdyż im później pacjentka zgłosi się z nimi do lekarza tym trudniej jest ją leczyć.
Trzy stopnie wysiłkowego nietrzymania moczu:
I stopień – nietrzymanie moczu następuje tylko w pozycji stojącej
II stopień – nietrzymanie moczu występuje zawsze w następstwie wysiłku i napięcia mięśni brzucha
III stopień – nawet niewielki wzrost ciśnienia śródbrzusznego w pozycji leżącej powoduje wypływ moczu z cewki – bezwiedna utrata moczu
Naglące nietrzymanie moczu
Naglące nietrzymanie moczu jest spowodowane niezależnymi od woli skurczami wypieracza pęcherza moczowego. Związane jest to z nieprawidłowościami w funkcjonowaniu mięśniówki gładkiej pęcherza moczowego. Pacjentki skarżą się często na nietrzymanie moczu występujące podczas spoczynku i bezwiedną utratę moczu poprzedzoną silnym parciem. Ilość bezwiednie oddawanego moczu jest zazwyczaj dosyć duża, jednak badania neurologiczne często nie wykazują żadnych nieprawidłowości.
Nietrzymanie moczu o typie mieszanym
Zdarza się czasem, iż u pacjentek występują równocześnie oba wcześniej wymienione typy. Typ mieszany jest dosyć skomplikowany, gdyż jest kompilacją dwóch typów nietrzymania moczu. Zwiększa się zatem lista czynników etiologicznych, utrudnione zostaje diagnozowanie oraz leczenie.
Nietrzymanie moczu z przepełnienia
U około 3 – 4% pacjentek występuje upośledzenie kurczliwości wypieracza, które powoduje nadmierne wypełnianie się pęcherza moczowego i w ostateczności do nietrzymania moczu w wyniku przepełnienia. Choroby, jakie predysponują do wystąpienia tego typu nietrzymania moczu to:
Stosowanie różnych leków również może wpłynąć na wystąpienie tego rodzaju schorzenia, np. leki antycholinergiczne, blokery zwojów nerwowych, itp.
Przejściowe nietrzymanie moczu
Ta postać nietrzymania moczu ma bardzo zróżnicowaną etiologię, jednakże ocenia się, iż akurat ten przypadek nietrzymania moczu, jest aż u 30% leczonych kobiet całkowicie odwracalny – pod warunkiem całkowitej eliminacji przyczyny wystąpienia zaburzeń.
Jak wygląda diagnostyka nietrzymania moczu?
Podstawą do ustalenia prawidłowej diagnozy jest wzięcie pod uwagę jak największej liczby zgłaszanych objawów. Oprócz udzielenia odpowiedzi na pytania zadane przy przeprowadzeniu zwykłego lekarskiego wywiadu, warto jest też skorzystać ze specjalnie przygotowanych kwestionariuszy, np. kwestionariusz opracowany przez Gaudenza w roku 1972. Następnie należy zbadać stan neurologiczny pacjentki, oraz to czy wystąpiły jakieś zmiany w narządach miednicy małej, które ocenia się dzięki badaniu ginekologicznemu. Główny problem w zdiagnozowaniu nietrzymania moczu to współwystępowanie objawów charakterystycznych dla różnych typów tej choroby. Ważnym źródłem wiedzy dla lekarza jest, tzw. „dziennik mikcji”, w którym chora opisuje epizody bezwiednego oddawania moczu oraz odstępy czasowe występujące między nimi.
Dodatkowe testy
Kolejnymi testami jakie wykonuje się aby zdiagnozować nietrzymanie moczu to test podpaskowy, który ocenia ilość gubionego moczu oraz test patyczkowy, wykazujący nadmierną ruchomość szyi pęcherza moczowego. Dalszym etapem diagnostyki jest wykonanie badania cystometrycznego. Badanie to daje ogląd na czynność wypieracza i ilość wprowadzanego do pęcherza płynu, przy którym występuje uczucie parcia na pęcherz. Wyniki badania są podstawą do określenia odpowiedniej terapii, następująco:
Wysiłkowe nietrzymanie moczu:
ćwiczenia mięśni Kegla
leki adrenergiczne
laparoskopowa kolposuspensja sposobem Burcha – plastyka tylna pochwy i krocza
ciśnienie zamykające cewki <20 cm TVT lub IVS
sztuczny zwieracz AMS
Naglące nietrzymanie moczu:
terapia behawioralna
farmakoterapia
selektywna modulacja nerwów krzyżowych S2-S4
Nietrzymanie moczu o typie mieszanym:
ćwiczenia mięśni Kegla
terapia behawioralna
farmakoterapia
laparoskopowa kolposuspensja sposobem Burcha – plastyka tylna pochwy i krocza
W obecnych czasach istnieje możliwość zastąpienia chirurgicznych sposobów leczenia nietrzymania moczu (czyli plastyki tylnej pochwy i krocza), metodą laserową. Zabieg polega na tym, aby ustawić pęcherz i narządy znajdujące się w miednicy we właściwym miejscu i naprawić wszelkie nieprawidłowości anatomiczne, przy pomocy lasera zamiast skalpela. Zabieg laserowy jest o tyle lepszy niż zabieg chirurgiczny, że pacjentki szybciej wracają do zdrowia, odbywa się bezkrwawo, jest szybszy i bardziej precyzyjny. Oczywiście zabieg taki wykonuje się w ostateczności, kiedy wszelkie inne środki zawiodą, także lepiej najpierw spróbować innych metod, chociażby ćwiczeń.
Laser w obecnych czasach stosowany jest w takich dziedzinach i działach medycyny, o których się „filozofom nie śniło”. Laser w rehabilitacji jest jedną z nich. Stosuje się go podczas długich, często wielomiesięcznych terapii po wszelkich urazach. W rehabilitacji używa się laserów małej i średniej mocy, ich działanie doskonale służy jako środek przeciwbólowy i przeciwzapalny.
Laser w rehabilitacji używany jest przy:
przyspieszaniu gojenia złamań i stłuczeń
przyspieszaniu ziarninowania i gojenia ran pourazowych i pooperacyjnych
chorobach narządu ruchu (zwyrodnienia, zespoły przeciążeniowe, stany zapalne stawów)
chorobach naczyń żylnych
chorobach limfatycznych
chorobach błon śluzowych, zatok i przyzębia
Światło lasera oddziałuje na zmiany, jakie zachodzą wewnątrz komórek. Powoduje wzrost temperatury enzymów mitochondrialnych, co w efekcie przynosi miejscowy wzrost przepuszczalności i przewodności błony mitochondrium, dzięki czemu zwiększa się produkcja cząsteczek ATP. Pod wpływem lasera wzrasta ilość limfocytów, które wspomagają regenerację tkanki zapalnej oraz zwiększa się aktywność monocytów, co ma wpływ na jednoczesne zwiększenie miejscowej odporności. Lasery biostymulacyjne przyspieszają proces gojenia dzięki stymulacji przeciwciał.
Promień świetlny o odpowiednim natężeniu i skupieniu wnika do tkanki, gdzie ulega częściowemu rozproszeniu, absorpcji przez tkanki i dalszej transmisji do nawet kilkudziesięciu milimetrów wgłąb skóry. Ponieważ podczas zabiegu dochodzi do częściowego odbijania się lasera od skóry i pacjent i lekarz powinni mieć założone okulary ochronne.
Metoda wavefront jest dodatkiem do lasera excimerowego ML-80. To obecnie najnowocześniejszy sposób leczenia wad wzroku. Polega na analizie czoła fali oka i określeniu indywidualnej topografii rogówki. Pierwotnie metodę wavefront wykorzystywano w astronomii w celach dostosowania optyki teleskopu. Obecnie (mniej więcej od roku) odnalazła swoje zastosowanie w medycynie. Z reguły badanie kwalifikacyjne do zabiegu polega na określeniu ostrości widzenia pacjenta, refrakcji i oszacowaniu aberracji. Metoda wavefront pozwala na stworzenie szczegółowej mapy oka, która następnie jest przesyłana do lasera.
Aby dokładnie zrozumieć zasadę działania metody wavefront należy wyjaśnić co to takiego jest aberracja. To nic innego jak cecha soczewki lub układu optycznego, która polega na odmiennych odległościach ogniskowania. Wyróżniamy:
aberrację niższego rzędu – należą do niej: krótkowzroczność, dalekowzroczność i astygmatyzm
aberrację wyższego rzędu – należą do niej: astygmatyzm skośny, krzywizna pola, koma, aberracja sferyczna i dystorsja
Zaawansowane deformacje obrazu występują w około 15-20% większości wad wzroku. Główna ich przyczyna leży w nieprawidłowym załamywaniu światła. Wavefront pozwala na zastosowanie indywidualnej korekcji. Dzięki temu stało się możliwe usunięcie aberracji wyższego rzędu, która mogła być przyczyną różnych problemów związanych ze wzrokiem, np. gorszego widzenia w półmroku, ciemności, dwojenia, rozmazywania obrazu bądź problemów z kontrastem. Aberracje można zdiagnozować tylko za pomocą specjalnego urządzenia – aberrometru. Leczenie polega na indywidualnym dostosowaniu zabiegu do potrzeb pacjenta.
Do tej pory wykrycie aberracji wyższego rzędu było absolutnie niemożliwe (pomijając już jej leczenie). Dlatego wynalezienie metody wavefront stało się tak ważnym wydarzeniem w dziedzinie okulistyki.
Laserowe usuwanie przerzutów z płuc jest możliwe dzięki laserowi neodymowo-jagowym. Został on stworzony w 1996 roku przez niemieckiego chirurga Axela Rolle. Od tego czasu wykonano już wiele operacji takiego typu. Lasery Nd:YAG 1318nm są idealne do chirurgii miąższu płucnego, ponieważ posiadają unikalną długość emitowanej fali świetlnej. Długość fali światła, jest dziesięciokrotnie lepiej absorbowana przez wodę, niż promień stosowanego powszechnie w chirurgii płuc lasera Nd:YAG 1064nm.
Dzięki dużej długości efektywniejsze staje się cięcie tkanki płuc oraz lepsza koagulacja zawartych w niej naczyń. Dodatkowo możliwe jest bardzo dobre uszczelnianie miąższu płucnego, bez ubocznego efektu zwęglania tkanki. Użycie lasera 1318nm, ma również uzasadnienie ekonomiczne dzięki zmniejszeniu lub całkowitemu wyeliminowaniu zapotrzebowania na klipsy uszczelniające.
Czym właściwie jest przerzut? Jest to odrębne ognisko nowotworowe umiejscowione w tym samym narządzie lub częściej poza nim. Jednorazowo laserem udaje się usunąć kilkadziesiąt przerzutów nowotworowych.
Metody operacji przerzutów:
metastazektomia – wycięcie przerzutu, w tym laserowe wycięcie zmiany – możliwość usuwania mnogich przerzutów oraz przerzutów zlokalizowanych centralnie w miąższu płuca
resekcja klinowa – resekcja fragmentu płuca
lobektomia – usunięcie jednego płata płuca
bilobektomia – usunięcie dwóch płatów płuca
pneumonektomia (bardzo rzadko) –usunięcie całego płuca
Dzięki laserowi, który jest rodzajem „noża chirurgicznego”, można w bezpieczny sposób wykonać nacięcie płuc. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że resekcja przerzutów nowotworowych do płuc przedłuża życie chorych i może być drogą do całkowitego wyleczenia. Długość emitowanej fali jest przystosowana do miąższu płucnego, dzięki czemu laser nie powoduje krwawienia i zniszczeń w tkankach. Daje to większe szanse na usunięcie dużej części nowotworu i w konsekwencji na przeżycie pacjenta.
Bardzo ciężką chorobą oczu występującą głównie u dzieci do lat 3 jest siatkówczak. Obok nerwiaka zarodkowego jest on najczęściej rozpoznawalnym nowotworem złośliwym narządu wzroku. Zwykle jego ofiarą pada jedno oko. Obuoczny siatkówczak występuje rzadziej (20-30% wszystkich przypadków). Choroba należy do grona dziedzicznych. Jest mutacją genu RB, który, niestety, jest również przyczyną innych ciężkich chorób – przede wszystkim nowotworów. W dzisiejszych czasach jest możliwe laserowe leczenie siatkówczaka.
Rodzaje siatkówczaków:
Wewnątrzgałkowe – jego zaawansowanie określa się w pięciostopniowej skali. Chorzy zakwalifikowani do pierwszej grupy mają oczywiście najlepsze rokowania. Ale co ważne! Skala nie określa szans na przeżycie chorego.
Pozagałkowe – rozwinięty może wpływać na wewnątrzgałkowego siatkówczaka.
Jaka jest przyczyna występowania siatkówczaka?
Przyczyną zachorowań na siatkówczaka są predyspozycje dziedziczne. Jeśli u rodzica był kiedyś stwierdzony obuoczny siatkówczak istnieje 45% prawdopodobieństwo, że dojdzie do mutacji wirusa i dziecko również będzie na niego narażone. W przypadku postaci jednoocznej ryzyko jest mniejsze i wynosi od 10 do 20%. W związku z tym dziecko w wieku niemowlęcym powinno być poddawane dogłębnym badaniom okulistycznym.
Gałka oczna zaatakowana przez siatkówczaka:
Jak rozpoznać siatkówczaka?
Siatkówczak najczęściej jest rozpoznawalny już w momencie narodzin dziecka. Jednak badania dowodzą, że obuoczna postać nowotworu jest wykrywana wcześniej niż jednooczna. Najbezpieczniej jest stwierdzić, że średnia wieku dziecka ze zdiagnozowanym siatkówczakiem to 2 lata. Lekarz wskazuje na obecność nowotworu głównie dzięki trzem badaniom: oftalmoskopowemu i ultrasonograficznemu oraz tomografii komputerowej. Nie są wskazane wszelkie biopsje, by nie zmienić stadium zaawansowania choroby.
badanie oftalmoskopowe
Jest wykonywane pod znieczuleniem ogólnym przy rozszerzonej źrenicy, która daje wgląd na stan siatkówki oka. Jeśli występują na niej bladoróżowe lub śnieżnobiałe twory, mamy do czynienia z siatkówczakiem.
tomografia komputerowa
Przeprowadza się ją, jeśli doszło do krwawienia lub rozsiewu do ciała szklistego. Badanie to pozwoli określić stopień zwapnień w gałce ocznej.
ultrasonografia
Badanie pozwoli jednoznacznie określić przyczynę patologii ocznej i dać wgląd na obraz siatkówczaka.
rezonans magnetyczny
Pozwala na dokładne stwierdzenie szkód, jakie zdążył wyrządzić siatkówczak (szczególnie nerwu wzrokowego i opon).
badanie cytologiczne
Wykonuje się je u dzieci starszych (około 6. roku życia). Objawy przypominają wówczas stan zapalny i postawienie poprawnej diagnozy jest niezwykle trudne. Materiał do badania wykonuje się wtedy igłą, której średnica nie przekracza 1mm.
badanie szpiku i płynu mózgowo-rdzeniowego
Jest to badanie wykonywane zazwyczaj rzadko i ustala się je indywidualnie. Zwykle wystarczy tylko badanie tomografii komputerowej.
Bardzo ważne jest wczesne rozpoznanie siatkówczaka, ponieważ nieleczony postępuje bardzo szybko. W przypadku typu wewnątrzgałkowego nie można dopuścić do rozrostu na naczyniówkę, ponieważ wtedy trudno zatrzymać postęp choroby. Natomiast drugi typ – siatkówczak pozagałkowy może doprowadzić do przerzutów do kości, szpiku i mózgu.
Objawy siatkówczaka:
biała źrenica
tzw. „koci” błysk
w przypadku krwawienia z naczyń guza źrenica jest czarna
zez
różnobarwność tęczówek (guzki tęczówki, krwawienie z guzków tęczówki)
krwiak gałki ocznej
Jak leczyć siatkówczaka?
Krioterapia – stosuje się ją, kiedy siatkówczak nie jest grubszy niż 2 mm, a jego średnica nie jest większa niż 3,5 mm. Efekty terapii nie są widoczne zaraz po pierwszej sesji. Oczekiwane rezultaty mają miejsce po 2 albo 3 sesjach stosowanych w odstępach miesięcznych. Skutki uboczne krioterapii mają zwykle charakter ogniskowy i dotyczą siatkówki.
Napromienianie miejscowe – to metoda szczególnie polecana w przypadku guzów zlokalizowanych w plamce. Polega na napromieniowaniu miejscowym i raczej nie powoduje powstawania nowotworów wtórnych. Powikłaniem jest jednak retinopatia (szczególnie u chorych leczonych wcześniej chemioterapią) .
Radioterapia – wykonuje się ją zwykle przy diagnozie siatkówczaka obuocznego z rozsiewem do ciała szklistego. Rezultaty terapii są uzależnione od stadium choroby. Niestety, badania wykazują, że zastosowanie tej metody nie hamuje występowania nowotworów wtórnych.
Termochemioterapia – metoda ta polega na ociepleniu całej gałki ocznej za pomocą lasera diodowego po uprzednim podaniu dziecku karboplatyny. Termochemioterapię stosuje się przy guzach nie większych niż 3mm i w pozostałościach po chemioterapii. Ewentualnymi skutkami ubocznymi tej metody jest występowanie ogniskowych atrofii (zmniejszania) tęczówki.
Enukleacja – czyli usunięcie gałki ocznej lub jej części w przypadku całkowitej utraty wzroku.
Chemioterapia – to metoda połączona z krioterapią i laseroterapią. Zmniejsza rozległość siatkówczaka.
Laserowe leczenie siatkówczaka:
Siatkówczak może być leczony również za pomocą fotokoagulacji z zastosowaniem lasera argonowego. Zaleca się ją w przypadku guzków nie przekraczających średnicy 4,5 mm i grubości 2,5 mm. Celem metody jest zniszczenie naczyń krwionośnych, które doprowadzają krew do guzka. Zazwyczaj wykonuje się trzy sesje w odstępach miesięcznych. Około 70% przypadków może liczyć na całkowite pozbycie się guzka. Jakiekolwiek nawroty choroby leczy się poprzez założenie płytki radioizotopowej. Najczęstszymi powikłaniami laseroterapii są ubytki siatkówki, zwłóknienie przedsiatkówkowe czy zarastanie naczyń siatkówki.
Ważne!
Natychmiast zgłoś się z dzieckiem do lekarza okulisty, jeśli zauważysz jakiekolwiek zmiany oczne u swojego malucha. Dzieci, u których podejrzewa się zachorowanie na siatkówczaka są przyjmowane poza kolejnością. Najważniejsze, by zdążyć przed przerzutem i rozpocząć laserowe leczenie siatkówczaka.
